İzohips harita deniz seviyesine göre aynı yükseltide bulunan noktaların birleştirilmesi ile oluşan eğreltilerin kullanıldığı yöntemdir. Eğrilerin sık ya da seyrek olması, yüzey şekilleri hakkında bilgi verir.
Deniz seviyesine göre aynı derinlikteki noktaların birleşmesi ile oluşturulana ise İzobat denir.
İzohipsin Özellikleri Nelerdir?
1. İzohipsler yer şekillerinin biçimini ve yükseltisini gösterir.
2. İzohipsler birbirini kesmezler. İstisnası dik yamaçlarda izohipsler taranarak orasının dik olduğu gösterilir.
3. Bir izohips eğrisi üzerindeki noktaların yükseltileri aynıdır.
4. İzohipsler arasındaki eş yükselti aralıkları aynıdır. Buna izohips aralık değeri eküidistans denir. Örneğin; 10 metre izohipsinden sonra 20 metre izohipsi geliyorsa sonraki 30 m olmak zorundadır. Ardışık iki izohips çizgisi arasındaki izohips aralık değeri ne ise tüm harita da odur.
5. İzohipslerin sayısı, haritanın ölçeğine ve yükseltiye göre değişir. Büyük ölçekli haritalarda (ayrıntılı) izohips aralıkları daha küçüktür. Küçük ölçekli haritalarda yer şekilleri küçük olduğu için az sayıda izohips gösterilebilir, bu durumda aralık değerleri büyük olur. Yükseltiye göre değişime gelince; her yüz metrede bir izohipsin çizildiğini düşünürsek, 1200 m yüksekliğinde bir dağ için 12, 4800 m yüksekliğinde bir dağ için ise 48 eş yükselti eğrisi çizilir.
6. İzohips yöntemiyle çizilmiş bir haritada sıfır (0) metre eğrisi deniz seviyesini gösterir. Buna göre, deniz kıyı çizgisi sıfır (0) metre eğrisine karşılık gelir.
7. İzohipslerin sıklaştığı yerlerde eğim fazla, seyrekleştiği yerlerde ise eğim azdır.
İzohipslerin sıklaştığı yerlerde eğimin artmasına bağlı olarak:
- Akarsuyun akış hızı fazladır.
- Akarsuyun aşındırma gücü fazladır.
- Akarsuyun enerji potansiyeli fazladır.
- Akarsuyun içinde taşıdığı materyal boyutu büyüktür.
- Kıyıda delta oluşumu zordur.
- İzohipsler deniz kenarında sıklaşıyorsa; kıta sahanlığı (şelf) dardır, falezlere rastlanır.
- Akarsuyun akış hızı fazladır.
- Akarsuyun aşındırma gücü fazladır.
- Akarsuyun enerji potansiyeli fazladır.
- Akarsuyun içinde taşıdığı materyal boyutu büyüktür.
- Kıyıda delta oluşumu zordur.
- İzohipsler deniz kenarında sıklaşıyorsa; kıta sahanlığı (şelf) dardır, falezlere rastlanır.
8. İzohipsler daraldıkça yükselti artar. İçteki eğri yüksek, dıştaki eğri alçaktır. Bu kural sadece çevreden merkeze oklarla gösterilen kapalı
çukurlarda (çanak) geçerli değildir.
çukurlarda (çanak) geçerli değildir.
9.Birbirini kuşatmayan komşu izohipslerin yükseltisi eşittir.
10. En uzun izohips kıyı çizgisinden geçer. Yükselti arttıkça izohipslerin çevre uzunlukları azalır.
11. İzohipsler dağ doruklarını nokta ya da Δ şeklinde gösterir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder